Zwanger & bevallen
Zwangerschap
Zwanger-zijn is een mooie maar enerverende fase van je leven. De verandering in je hormoonbalans en de gestage groei van je kindje, maken dat je lichaam zich steeds opnieuw zal aanpassen aan het zwanger-zijn. Tijdens je zwangerschap is het verstandig om (zware) activiteiten langzaamaan wat te minderen of aan te passen. Dit omdat het bekken en de bekkenbodemspieren steeds zwaarder worden belast door het toenemend gewicht van de baarmoeder, terwijl de banden-kapsels-gewrichten juist soepeler worden waardoor je je minder stabiel kunt voelen bij tillen, lang staan of lang lopen. Wanneer je let op voldoende rustmomenten en geregeld je houding afwisselt (niet te lang zitten-staan), hoef je geen bekken- of bekkenbodemklachten te krijgen. Tijdens de zwangerschap is het goed om matig intensief te trainen (wandelen, fietsen, zwemmen) of te trainen bij zwangerfit. Hiermee zorg je dat zowel jijzelf als de stabiliserende spieren rondom je lage rug en bekken, in conditie blijven. Bekkenfysiotherapie kan helpen bij aanhoudende pijnklachten in je lage rug-bekken-schaambeen-heupen-stuitje of bij bekkenbodemklachten (verzakkingsgevoel, urineverlies, obstipatie), die niet over gaan na genoemde adviezen.
Bevallen
De bevalling is de periode van eerst langdurig weeën opvangen (ontsluitingsfase) en uiteindelijk mogen persen (persfase), waarbij je baby wordt geboren en je mama wordt van een klein wondertje. Op het bekken en de bekkenbodemspieren komt langzaamaan rek te staan tijdens de persfase, dit verdwijnt weer zodra je baby is geboren. Tijdens de persfase kan er wat bekkenbodemschade ontstaan (door het oprekken, een knip of ruptuur), maar spierschade herstelt gelukkig na enige tijd goed. Wel moet je rustig aan doen na je bevalling om je bekken en bekkenbodemspieren nog te ontzien. Bekkenfysiotherapie kan helpen bij bekkenbodemherstel na een zware bevalling met: een lange persduur (>1 uur), een zware baby (>8 pond) en/of last van een (sub)totaalruptuur.
Herstel
In je kraamweek met aansluitend de kraamperiode (6 weken) worden je bekken en bekkenbodemspieren langzaamaan steviger en kun je weer steeds meer activiteiten opbouwen. Toch is het goed je te realiseren dat het gemiddeld 9 maanden duurt eer al je spieren-banden-gewrichten weer hormonaal ‘ontzwangerd’ zijn. Zwaar belasten (flink hardlopen, bootcamp) wordt dan ook ontraden in de eerste 4 maanden, ook als je geen klachten hebt. Bekkenfysiotherapie kan helpen bij aanhoudende pijnklachten in je lage rug-bekken-schaambeen-heupen-stuitje, bij bekkenbodemklachten (verzakkingsgevoel, urineverlies, obstipatie, pijn bij vrijen) of bij wijkende rechte buikspieren (diastase). Het is verstandig om langzaamaan je conditie en spierkracht weer op te bouwen mét aandacht voor je bekkenbodemspieren.
Mamacheck & postpartumconsult
Na een bevalling kun je de eerste dagen-weken nog wat klachten hebben, zoals moeite met plassen, urineverlies, moeizame stoelgang en/of bekken-stuitpijn. Deze klachten horen echter weer over te gaan! Vanaf 4-6 weken na je bevalling kun je een online vragenlijst invullen op de site van de NVFB (Nederlandse Vereniging voor Bekkenfysiotherapie) over het functioneren van je bekkenbodem na je bevalling met o.a. Vragen over mogelijk urineverlies, verlies van windjes, obstipatie, verzakkingsgevoel en/of lage rug-bekken-stuitpijn. Na invullen van de online vragenlijst zie je onderin een unieke code verschijnen: als je deze code aan je bekkenfysiotherapeut geeft, kan deze je antwoorden op een beveiligde manier lezen en je tips en advies geven. Bij aanhoudende klachten of risicofactoren voor het mogelijk kunnenontstaan van klachten, kan het advies zijn om langs te komen voor een mamacheck bij een geregistreerd bekkenfysiotherapeut. Dit is een speciaal consult na je bevalling, waarin je een ‘bekken/bodem nacontrole’ krijgt bij klachten of risicofactoren van lage rug-bekken-stuitpijn of bij bekkenbodemproblemen. Kijk op Bekken(bodem)check voor de vragenlijst na je bevalling
Klachten tijdens of na zwangerschap
- Lage rug- en bekkenpijn zowel in de zwangerschap als daarna
- Plasklachten urineverlies, blaasontstekingen, slecht uitplassen
- Problemen bij ontlasting obstipatie, prikkelbare darmklachten, fecaal verlies
- Verzakkingsklachten moe, zwaar gevoel ‘van onderen’
- Pijn bij vrijen vaginisme klachten of pijn rond het perineumlitteken
- Diastase last van wijkende buikspieren na de bevalling
Therapie & training
- Info en advies rondom zwangerschap-bevallen-kraambed
- Functioneren bekkenbodemspieren
- Functioneren lage rug, SI-gewrichten, heupen, stuitje
- Stabilisatie en coördinatie rondom lage rug-bekken
- Verbeteren algehele conditie en spierkracht
- Spierfunctie verbeteren van de bekkenbodem
- Spierfunctie verbeteren rondom lage rug-bekken-heupen
- Spierfunctie verbeteren van de dwarse-schuine-rechte buikspieren
- Buikademhaling en relaxatie
- Til- en buktechniek (opvangen buikdrukverhoging)
- Perstechniek (uitdrijvingsfase tijdens de bevalling)
Behandeling
Kijk onder onze specialisatie: bekkenfysiotherapie
Trainen tijdens-na je zwangerschap
Tijdens of aansluitend aan de therapie kun je deelnemen aan één van onze lessen voor zwangere vrouwen of (pas)bevallen mama’s. Kijk onder Zwanger & Mama voor de volgende cursussen:
Cursussen
ZwangerFit & MamaFit (pdf)
- Trainen ter preventie van klachten en ter voorbereiding op je bevalling
- Info over de bevalling, ademhaling- en ontspanningsoefeningen, perstechniek
- Trainen voor een vlot herstel met aandacht voor je bekken(bodem)